Sıkça Sorulan Sorular > SPORCU BESLENMESİ

BESLENME DURUM

  •     Yemeğin üzerinden en az iki saat geçmeden çalışma yapılmamalıdır. Yemekten sonra yaklaşık bir buçuk saat kan beyin ve kalpten uzaklaşır. Herhangi bir kalp sorunu olanlar için yemek üstüne çalışma yapılması tehlikeli olabilmektedir. Butehlikeli durumlar kalp sorunu olmayanlarda da gözükebilmektedir. Yalnız şunu unutmamak lazım "yemek" dediğimiz bir lokma birşey demek değildir. Az ve sulu besinler içecekler, karbonhidratlar) yenildiğinde iki saat beklemeye gerek yoktur.
  •  Aç karnına çalışmanın hiç bir zararı olmaz.Sabah çalışmalarında başlangıçtan 10-15 dk önce meyve suları içilebilir.

    Çalışmalar esnasında vucudun su gereksinimini karşılamak çok önemlidir. Ter yoluyla ve diğer yollarla yitirilen su, karşılanmazsa baş ağrısı bitkinlik , genel bir isteksizlik gibi sonuçlar ortaya çıkabilir. Bu bakımdan susadıkça yeterince su veya egzersiz esnasında bir yudum şeklinde içilebilir.

    Egzersiz anında çok fazla su içilmesi midede gereksiz şişlik ve performansı bozucu rahatsızlık yapabilir.

    Egzersizden hemen sonra çok aşırı soğuk şeyler içilmemelidir. Terle kaybedilen tuz, yeterli beslenme ile yerine konulabilir. Aşırı sıcakta ve çok su kayıplarında tuzlu şeylerin yenilip içilmesi yeterli değilse tuz tabletleri ile takviye yapılmalıdır. 
  •           SPORDA BESLENME
    • Karbonhidratlar:Alt grupta yer alan ve sıklıkla tüketilmesi gereken gıdalardır. Karbonhidratlar pirinç, bulgur, makarna gibi tahıllardır.

    •  Mineraller: Sağlıklı yaşam için gereklidir. Mineraller (kalsiyum, bakır, iyot, demir, çinko vb.) sebze    ve meyvelerde bulunur, hücre korunması ve sağlıklı diş, kemik, cilt yapısı için önemlidir. Mineraller   ayrıca kalp ritmi, kan basıncı, vücuttaki sıvı dengesi gibi daha birçok düzenleyici fonksiyonlarda rol oynar.

    •  Proteinler: Vücudun en etkili kalori yakıcı bölümü olan kas dokusunu güçlendirmek açısından çok önemlidir. Protein ette, süt ürünlerinde ve daha az olarak hububat  ürünlerinde bulunmaktadır.

    •  Yağ-şeker:  Yağ ve şeker, çok az tüketilmesi gereken gıdalardır fakat A, D, E ve Kvitaminleri gibi vücudumuz için önemli vitaminleri taşıma görevi yaptıklarından dolayı sağlığımız için yenilmesi de çok önemlidir. Sıvı ve katı yağlar, şeker ve tatlılar bu grupta yer alır.  

      MÜSABAKA VE ANTREMAN SONRASI VÜCUDUN KENDİNİ TOPARLAMASIİÇİN ŞUNLARA DİKKAT ETMEK GEREKİR:

       

      •  Karbonhidratça zengin besinlere ağırlık veriniz. Çünkü glikojen olarak depolanabilen en uygun besinler karbonhidratlardır. Örneğin maç sonrası lezzetli bir omlet (protein/yağ) yemek yanlış bir seçimdir, çünkü kaslarınız omletteki protein ve yağı, glikojen olarak depolamaz.

      •  Karbonhidratça zengin gıdaları ağır bir çalışmadan sonraki bir ila dört saat içinde yemelisiniz. Bu süre kaslarınızın glikojen depolamada en etkin olduğu zamandır. Özellikle günde çift idman veya maç yapıldığı zaman, bu beslenme çok önemlidir.

      •  Çalışmadan sonraki iki saat içinde en az 200-400 kalorilik karbonhidrat alınız. Çalışma sonrası iştahınız yok ise, meyve suyu içmek en doğru yoldur. Meyve şekerleri hem beslenme eksiğinizi hem de susuzluğunuzu giderir (örneğin iki bardak portakal suyu ile bir muz). İki saat sonra bu beslenme dozunu tekrarlayınız.

      •  Ağır çalışma ve müsabakalar sonrasındaki iki gün boyunca, karbonhidratça zengin gıdalar yemeye devam ediniz. Eksiklerin tam olarak giderilmesi zaman alır .

      •  Kaslarınızı dinlendiriniz. Kaslarınızın daha az glikojen yakarak depolamasını sağlayın. Dinlenme, bu gibi durumlarda tembellik değil, bir sonraki maç için iyi bir yatırımdır.

      •  Potasyum içeren sebze, meyve ve sularını yiyiniz. Potasyum, terleme ile kaybedilir ve geri alınması gerekir. Potasyumca zengin besinler: portakal, muz, kuru kayısı, patates, kuru üzüm.

      •  Canınız tuz isterse yemeklere çok az serpmeniz veya tuzlu bir besin yemeniz yeterlidir. Çalışmada ter ile tuz kaybedilse de, aşırı sıcak ve uzun süreler dışında (Örnek. plaj voleybolu), vücudun tuz stoklarının tükenmesi enderdir. Özel durumlar dışında bu ihtiyaç, normal beslenme ile karşılanabilir.

      •  Susuzluğunuzu gidermek için yeterince sıvı alın - hatta daha fazlasını. Vücudun aşırı su kaybetmesi halinde (3kg.’dan fazla ağırlık kaybı), bunu gidermek için 24-48 saat gerekir. Susama hissi size su kaybettiğinizi tam olarak göstermeyebilir. İdrar, açık renkli ve yeterli miktarda olana kadar su içmeye devam etmek gerekir. Koyu renkli idrarda metabolizma artıklar yoğundur ve vücudun su dengesinin bozulduğunu gösterir.

      •  Ticari spor içecekleri yerine doğal meyve sularını tercih ediniz. Doğal içecekler potasyum, vitamin ve karbonhidratlar bakımından daha zengindir ve vücudun kendini toplamasına yardım ederler. Spor içecekleri daha suludurlar ve çalışma sırasındaki su ihtiyacını karşılamak için daha uygundurlar. Bir bardak portakal suyu, popüler içeceklerin 20 katı potasyum içerir, ayrıca karbonhidrat ve vitaminler bakımından da daha zengindir.  

      OKUL ÇAĞI SPOR YAPAN ÇOCUKLARIN BESLENMESİ

       

      Genç sporcuların sağlıklı beslenme alışkanlığı kazanması ve istenen düzeyde performans gösterebilmesi için dikkatetmeleri gereken noktalar şunlardır:

      vÇikolata, gofret, şekerleme gibi yiyeceklerin içerdiği enerji yüksek olmakla birlikte, besin değeri oldukça düşüktür. Bu besinlerin fazlaca tüketilmesi konusunda dikkatli olunmalı.

       

                 Çikolata, gofret şekerleme gibi besinler yerine kompleks karbonhidratlar olarak adlandırılan makarna, pilav, patates ekmek  

      vgibi besinler yenilmemeli.

      v         Öğün atlanılmamalı.

      v         En az 3 ana öğün ve 2-3 ara öğün ile beslenilmeli.

      v         Kahvaltı kesinlikle ihmal edilmemeli.

       

      ANTRENMAN YADA MÜSABAKA ÖNCESİ ÖNERİLEN ÖRNEK MENÜ(İLK 30 DK)

      • 1-2 adet gofret

      • 1-2 kutu meyve suyu

      • Bisküvi veya kek

      • Meyve veya kuru meyve

    •  

      Vücudundan iyi bir performans bekleyen sporcular, çalışma veya maç öncesi, kaslarında karbonhidratça zengin besinler depolamalı ve çalışma sonrası kaybettikleri bu yakıtı tekrar doldurmalıdırlar. Kendisini sürekli yorgun hissedenler, bu kurala dikkat etmiyor demektir.
      Sporcularda sık rastlanan beslenme hataları şunlardır:
    •   Çok fazla proteinle beslenmek. Örneğin maç sonrası yemekte patates, ekmek gibi karbonhidratça zengin gıdalar yerine, et yemeklerini tercih etmek.
    •  Aşırı yağlı beslenmek. Hamburger, ya da kızarmış patates, mayonezli, sosisli sandviçler gibi gıdaları sık yemek.
    •  Yetersiz karbonhidrat almak. Özellikle çok acıkıldığında yenilenlere dikkat edilmelidir. Karbonhidrat eksiğini kapamak yerine, cips, dondurma, gofret yemek gibi alışkanlıklardan vazgeçilmelidir.
    •  Günlük toplam kalorinin düşük olması. Kilo sorunu olan sporcular yanlış olarak karbonhidratlı yiyeceklerinşişmanlatıcı olduğunu düşünürler. Sadece yağsız proteinlerle ve sebze-meyve ile beslenmek, vücudun kaloriihtiyacını karşılamaz.
    SAĞLIKLI BESLENME
     
     

       Sağlıklı beslenme yeterli ve dengeli beslenmedir.Vücudumuzu oluşturan hücrelerin   düzenli ve dengeli çalışması için besin öğelerinden yani yağlar, karbonhidratlar, proteinler, vitaminler ve minerallerden yeterli miktarda almalıyız. Vücudumuzun tüm besin maddelerine ihtiyacı vardır. Tek taraflı beslenmek yani sadece protein veya karbonhidratla beslenmek yanlıştır. Dengelibeslenerek vitaminler, mineraller ve lifler gibi önemli besin maddelerinden de almış oluruz